Adalet Bakanı Bozdağ, katıldığı canlı yayınında gündeme ait açıklamalarda bulundu, soruları yanıtladı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın adaylığıyla ilgili muhalefet partilerince başlatılan tartışmaların sorulması üzerine Bakan Bozdağ, “Sayın Cumhurbaşkanı’mızın adaylığı konusunda rastgele bir tereddüt yok. Anayasal ya da yasal bir mani yok. Her şey hukuka uygun, rastgele bir meşruiyet tartışmasına da meydan verecek, ima yollu dahi bizim anayasa ve maddelerimizde bir düzenleme yok.” değerlendirmesini yaptı.
Bu tartışmanın hukuksal bir desteğinin olmadığını belirten Bozdağ, konuşmasına şöyle devam etti:
* Yorumla, değerlendirmeyle anayasada açık olan bir kararın değiştirilme teşebbüsü var. Fakat bu teşebbüs sonuç vermez zira anayasa çok açık. Daha evvel halk oylamasıyla cumhurbaşkanının 5 yıl vazife mühleti ve iki periyot seçilmesine ait 2007’de anayasa değişikliği yapıldı ve 2012’de de biz cumhurbaşkanı seçimi kanunu çıkardık.
* Vazifedeki ve evvelki cumhurbaşkanlarının durumuna, bu iki kez seçilme hakkından istifade eder mi, etmezler mi konusuna açıklık getirdik. Etmeyeceklerine dair karar koyduk. CHP o vakit mevzuyu Anayasa Mahkemesi’ne taşıdı. Dedi ki ‘Siz yeni bir hak veriyorsunuz. Bu haktan vazifedeki ve evvelki cumhurbaşkanlarını yoksun edemezsiniz. Bu mümkün değil. Anayasaya karşıt.’
* Anayasa Mahkemesi davayı inceledi ve kanundaki bu kararı iptal etti. İptal ederken de birtakım münasebetler ortaya koydu. O münasebetlerden birisi şu, ‘Yeni bir seçilme hakkı veriyorsunuz siz. Seçilme hakları geleceğe dönük olumlu tesirler doğurur. Münasebetiyle bu hakkın kanunla sınırlanması mümkün değildir. Geçmişte bu hak kullanıldı diye gelecekte doğan yeni 2 sefer seçilme hakkından mevcut ve evvelki cumhurbaşkanları yoksun edemezsiniz.
* Onların evvelki periyot vazifelerini gelecekte seçilme ihtimali olan adaylıklarından ve vazifelerinden mahsup edemezsiniz.’ dedi. İkincisi, şayet anayasa koyucu mevcut ve evvelki cumhurbaşkanlarının seçilmemesini istemiş olsaydı o vakit anayasaya açık açık bunu yazarlardı. Geçmişte bu türlü bir içtihat vardı. Artık bu içtihat, şu andaki tartışılan hususla bize nazaran tartışma yok fakat tartışanlar açısından söylüyorum emsal teşkil eder.
“YÜRÜTME ORGANININ BAŞI CUMHURBAŞKANI”
Bakan Bozdağ, 2017’de hükümet sisteminin değiştiğine işaret ederek cumhurbaşkanının yetki ve vazifelerinin de bu sisteme nazaran tekrar ayarlandığını söyledi. Bozdağ, şu değerlendirmede bulundu:
* Şu anki Cumhurbaşkanı, 2017 değişikliğinden sonra 2018’de seçtiğimiz cumhurbaşkanı, temsili bir cumhurbaşkanı değil. Devletin başı, yürütme organının başı ve yürütmenin temsilcisi. Şayet biz 101’inci maddeyi değiştirmeseydik bile, bir kere evvelki sembolik cumhurbaşkanına nazaran iki kez seçilme hakkı veriyor. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi değişmesinden sonra yürütme yetki ve vazifesiyle donatıldığı için direkt yürütmeyi seçiyoruz.
* Şu anda yürütme organının başı Cumhurbaşkanı. Seçimde yürütme organı seçildi. Dün ise yürütme organı değildi. Yürütmenin sorumsuz kanadıydı. Direkt yürütme organı. Halk bugün cumhurbaşkanını seçerken temelinde direkt yürütme organı seçiyor. Münasebetiyle bu cumhurbaşkanıyla evvelki cumhurbaşkanının isminin benzerliği dışında hiçbir fark yok.
“HAZİRANDAN BU YANA CUMHURBAŞKANIMIZIN OYUNDA ARTIŞ VAR”
“Muhalefetin daha evvel sorun yapmayacaklarını söyledikleri adaylık konusunu artık neden gündeme getirdiğine” yönelik soru üzerine Bozdağ, “Demek ki dehşet dağları sardı.” sözünü kullandı.
Muhalefetin, AKP ve Cumhur İttifakı’nın oylarındaki artışı gördüğüne dikkati çeken Bozdağ, şunları söyledi:
* Artık fikir değiştirmelerinde benim gördüğüm şey şu, bir sefer anketlerde, halktan aldıkları geri dönüşlerde, pek çok şeyde, hazirandan bu yana AK Parti ve Cumhurbaşkanı’mızın oylarındaki daima artış. Onların trendlerinde kıymetli sabit duruş, sonra da aşağı dönüş. Bunu görüyorlar. Bunu görünce de bir farklı düşünüyorlar. Şu anda AK Parti’yi bulan anketlere baktığınızda 40’lar civarında buluyor.
* MHP’ye de baktığınızda önemli lakin hepimiz şunu biliyoruz ki Cumhurbaşkanı’mızın oyu AK Parti artı MHP, Büyük Birlik Partisi yani Cumhur İttifakı’nın partiler olarak aldığı oyun da artı üstünde bir oy. Geçen seçimde bunu gösterdi. Daha evvelki seçimlerde, artık de gösteriyor. O yüzden baktılar ki pabuç kıymetli. Tayyip Bey’le meydanda yarışırlarsa bir sefer daha yenilecekler. O yüzden bu tartışmayı açarak ‘Acaba Tayyip Erdoğan’sız bir cumhurbaşkanlığı yarışını zorlayabilir miyiz?
* Yeni bir 367 ucubesini Türkiye’de yaşatabilir miyiz?’ Çok net seçim kaybetme tasasını, bu altılı masada yalnızca Kılıçdaroğlu’nu değil başka bütün başkanları önemli halde sardığını gösteriyor. Parlamento 2028’de seçimleri yenileme kararını alırsa Sayın Cumhurbaşkanı’mız 2028’de de aday olma hakkını elde edecektir.
“FESİH DEĞİL, YENİLEMEDİR”
Cumhurbaşkanının seçim kararı alması durumunda Meclisin feshedilmiş olacağına dönük tartışmaların hatırlatılması üzerine de Bakan Bozdağ, şu değerlendirmeleri yaptı:
* Cumhurbaşkanı’mızın yahut Meclisin seçim kararı alması, seçimin yenilenmesidir. Bir ay işte yaklaşık öne çekiliyor. Bu fesih değildir, yenilemedir zira anayasa çok açık. Diyor ki ‘Seçimin yenilenmesine karar verilmesi halinde hem cumhurbaşkanının hem de TBMM üyelerinin misyonu yenisi seçilene kadar, vazifeye başlayıncaya kadar devam eder. Fesih olduğu vakit, fesih ilan ettiğin an Meclis kapanır. Üyelerin vazifesi sona erer.
* Cumhurbaşkanının da vazifesi sona erer. İki kavramı birbirine bilerek karıştırıyorlar. Cumhurbaşkanı’nın bu yetkiyi istiskal etmek, ‘Meclisi feshediyor. Bak işte tek adam.’ falan propagandasına payanda ve altlık oluşturmak için bunu yapıyorlar. Yenileme kararı fesih değildir. Fesih ne vakit olmuştur Türkiye’de? Fesih darbede olmuştur. Fesih darbecilerin kullandığı bir kavramdır.
Yeni seçim kanunu ile ilgili bir soru üzerine de Bozdağ, “Esasında altılı masanın altında olanlarla, kenarında oturanları en çok rahatsız eden şey bu seçim kanununda yapılan değişikliklerdir. Seçim kanununda yapılan değişiklik, ulusal iradeye bedel veren bir değişikliktir.” dedi. Bozdağ, şunları kaydetti:
* Bizim yaptığımız düzenleme temelinde hak edene milletvekili seçilme ve seçme imkanı getiriyor. Ve halkın iradesini, oy atmadığı bir partinin haksız yere milletvekili çıkarmasını engelliyor. Benim oyum AK Parti ise benim oyum öteki bir partiye seçim kanununda sayamaz. Rastgele bir sistemde sayamaz. Bu değerli bir şey. Demokratikleşme, hukuk devleti, ulusal iradeye değer verme bakımından da son derece değerli. (AA)